Bulaşırsa tehlike büyük
Ölümcül bir patojen ailesine ait olan ve daha önce hiç görülmemiş bir virüs ABD’yi alarma geçirdi. ‘Camp Hill’ isimli bu virüs henüz hiçbir insana bulaşmadığı için hakkında çok az şey biliniyor ancak uzmanlar virüsün bulaşması durumunda tüm insanlığı tehdit edebileceğini düşünüyor.
Avustralya’daki Queensland Üniversitesi’nden araştırmacılar bu hafta Alabama’nın Tallapoosa İlçesi’ndeki Camp Hill kasabası yakınlarında küçük, köstebek benzeri hayvanlar olan sivri farelerde ‘yeni bir virüs’ keşfettiklerini duyurdular.
DAHA ÖNCE HİÇ GÖRÜLMEMİŞ BİR VİRÜS
Koronavirüs pandemisini yıllar önce tahmin eden araştırmacılar, 2021’de memelilerin yaşlanması üzerine yapılan farklı bir çalışmanın parçası olarak Alabama’da dört adet kısa kuyruklu sivri faresini inceledi. Hayvanlardan alınan doku örneklerinde daha önce gördükleri hiçbir şeye benzemeyen bir virüse ait genetik materyal keşfettiler.
HENİPAVİRÜS AİLESİNDEN GELİYOR
DailyMail gazetesinde yer alan bilgilere göre ‘Camp Hill’ isimli bu virüs Dünya Sağlık Örgütü’nün en büyük pandemi tehditleri arasında yer alan ve bulaştıkları insanların yüzde 70’ine kadarını öldüren ölümcül Nipah ve Hendra virüslerini de içeren henipavirüs ailesinin bir parçası.
İNSANLARA BULAŞABİLİR Mİ?
Virüs sivri farelerin böbreklerinde bulundu, bilim insanları bu nedenle virüsün insanlarda da aynı organlara saldırabileceğini düşünüyor. Camp Hill virüsüne en yakın henipavirüs, Çin’de farelerden insanlara geçen Langya virüsüdür. Bu durum virüsün fareden insana bulaşma ihtimalini güçlendiriyor.
TÜM İNSANLIĞI TEHDİT EDEBİLİR
Ulusal Çevre Sağlığı Derneği’nden halk sağlığı uzmanı Dr. David Dyjack, DailyMail’e yaptığı açıklamada bu tür yeni bir virüsün ‘tüm insanlığı tehdit edebileceğini’ belirtti ve “Halk sağlığı alanında bizi endişelendiren şey, virüsün ölüm oranının yüksek olması. Eğer mutasyona uğrayıp bir insana bulaşırsa ve bazı hayvanlarda gördüğümüz gibi böbreklere saldırırsa, bu tüm insanlık için büyük bir tehdit olabilir” dedi.
OMİRİLİK, BEYİN İLTİHABI,BÖBREK VE KARACİĞER HASARI
Yeni patojen henüz hiçbir insana bulaşmadığı için hakkında çok az şey biliniyor, ancak aynı ailedeki diğer patojenler omurilik ve beyin iltihabına, beyin şişmesine, solunum sıkıntısına, böbrek hasarına ve karaciğer hasarına neden olabiliyor.
PANDEMİYE NEDEN OLUR MU? UZMANLAR FARKLI GÖRÜŞLER SUNUYOR
Dr Dyjack da “Beni geceleri uykusuz bırakan üç şey olduğunu söyleyebilirim: Birincisi nükleer bir savaş. İkincisi değişen iklimin etkileri ve üçüncüsü de küresel bir pandemi.” diyerek Camp Hill virüsü konusundaki pandemi endişesini dile getirdi.
Epidemiyolog Dr. Donald Burke gibi diğer uzmanlar ise yeni virüsten daha az endişe duyuyor. Burke DailyMail.com’a verdiği demeçte Camp Hill’in ‘bir salgına yol açmasının muhtemel olmadığını’ söyledi.
BİLİM İNSANLARI DA NET BİR BİLGİYE SAHİP DEĞİL
Bilim insanları yeni keşfedilen Camp Hill virüsünün genom dizilimi, şiddeti ve insanlara bulaşabilirliği hakkında henüz net bir bilgi veremiyor.
Boston Üniversitesi’nden virolog Dr. Adam Hume, virüsün insan hücrelerini enfekte edebileceğini gösteren veriler içerdiğini belirterek “Bu noktada yeterince bilgimiz yok. Ancak bunu ilerleyen günlerde öğrenebiliriz” dedi.
HENİPAVİRÜS NEDİR?
Henipavirüs, Paramyxoviridae ailesine ait, zoonotik ve yüksek ölüm oranına sahip RNA virüslerinden oluşan bir cinstir. Bu virüsler, insanlara ve hayvanlara bulaşabilen ciddi enfeksiyonlara yol açabilir. Hendra virüsü (HeV) ve Nipah virüsü (NiV) en bilinen türleridir ve her ikisi de ağır solunum hastalıkları ve ölümcül ensefalite neden olabilir. Henipavirüslerin doğal konakları meyve yarasalarıdır (Pteropodidae ailesi), ancak enfekte hayvanlarla (örneğin atlar ve domuzlar) veya kontamine gıdalarla temas yoluyla insanlara bulaşabilirler.
Henipavirüs enfeksiyonlarının bilinen kesin bir tedavisi yoktur ve ölüm oranları %40 ila %75 arasında değişebilir. Hendra virüsüne karşı atlar için bir aşı geliştirilmiş, ancak insanlar için henüz onaylı bir aşı bulunmamaktadır. Nipah virüsü özellikle Güney ve Güneydoğu Asya’da ciddi salgınlara yol açmıştır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), henipavirüsleri gelecekte küresel salgın riski taşıyan patojenler arasında değerlendirmektedir. Bu nedenle, virüsün yayılım dinamiklerini anlamak ve önleyici stratejiler geliştirmek için bilimsel araştırmalar devam etmektedir.
