Bir hafta su altında yaşayabiliyorlar
Kanadalı bilim insanları, bombus arılarını incelerken şoke edici bir keşfe imza attı. Guelph Üniversitesi’nde yapılan araştırmada, bir bombus arısı yanlışlıkla suya daldırıldıktan sonra tam 7 gün boyunca hayatta kaldı. Bu beklenmedik durum, bilim insanlarını şaşkına çevirdi.
Araştırmacılar, Bombus impatiens türüne ait bir kraliçe arının kazara su dolu bir kaba konulmasının ardından bir hafta boyunca su altında yaşadığını gözlemledi. Olayın ardından ekip, toplamda 143 böcek üzerinde detaylı incelemelerde bulundu ve su altında tutulan arıların hayatta kalma oranlarının suda olmayanlarla benzerlik gösterdiğini tespit etti.
“Gerçekten Şaşırtıcı Bir Durum”
Çalışmanın başyazarı Nigel Raine, CNN’e yaptığı açıklamada, bu bulguların oldukça şaşırtıcı olduğunu belirtti. Raine, “Bu arılar karasal organizmalar, yani su altında yaşamak için tasarlanmamışlar. Yaşam döngülerindeki bu aşama hakkında çok fazla bilgiye sahip değiliz,” diye konuştu.
Bu yeni keşif, böceklerin çevresel koşullara adaptasyonu ve sel gibi felaketlere karşı dayanıklılığına dair önemli ipuçları sunuyor. Dr. Raine, arıların bu süre zarfında diyapoz adı verilen bir sürece girmiş olabileceğini, yani oksijen alımını azaltarak büyüme süreçlerini durdurduklarını öne sürdü. Diyapoz sırasında, arıların solunum açıklıkları olan stigmanın uzun süre kapalı kalabileceği ve böylece suyun vücutlarına girmesini engelleyebileceği düşünülüyor.
Araştırmacılar ayrıca, bu kraliçe arıların su altında derileri yoluyla nefes alıyor olabileceğini de dile getirdi. “Bu arılar enerji tasarrufu moduna geçmiş durumdaydılar,” diyen Raine, eğer aktif olsalardı muhtemelen su altında bu kadar uzun süre hayatta kalamayacaklarını ekledi.
Bombus Arılarının Önemi
Birleşik Devletler’in Ulusal Vahşi Yaşam Federasyonu’na (National Wildlife Federation) göre, Bombus impatiens türü, domates, yaban mersini ve salatalık gibi çok sayıda tarımsal ürünün yanı sıra çiçeklerin tozlaşmasında da hayati bir rol oynuyor.
Bu sosyal böcekler, koloniler halinde yaşıyor ve yeni çiftleşmiş kraliçe arılar kış boyunca kış uykusuna yatıyor. İlkbahar geldiğinde, bu kraliçeler yuva kurmak için ortaya çıkıyor ve uygun bir yer aramaya başlıyor.
Bombus arıları, ABD’nin doğu kıyısında Maine’den Florida’ya kadar geniş bir alanda, Ohio’ya kadar batıda da bulunabiliyor. Genellikle ormanlık alanlara ve açık arazilere yuva yapıyorlar.
Arılar Öğreniyor ve Öğretiyor
Mart ayında bilim insanları, bombus arılarının kendi başlarına çözemedikleri karmaşık bulmacaları birbirlerine öğretme yeteneğine sahip olduğunu keşfetmişti. Araştırmacılar, bazı arılara görevlerini tamamlayarak geçici ödüller kazanmayı öğrettikten sonra, eğitimsiz arıların da bu bilgiyi öğrendiklerini gözlemledi.
“Gösterici” arılar, ilk adımı öğrendikten sonra ödüle ihtiyaç duymadan bulmacayı çözmeyi diğer arılara gösterdi. Ancak, arılara ne yapacaklarını gösterecek bir rehber olmadığında, arılar deneme yanılma yöntemiyle bulmacayı tek başlarına çözmeyi başaramadı.