Milli tohumda Ar-Ge çalışmaları tüm hızıyla sürüyor
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, iklim değişikliği gıda güvenliği yatırımlarını hızlandırdıklarını belirterek tohum çalışmaları hakkında bilgi verdi.
TAGEM enstitülerinde bu yıl 180 türde milli tohum Ar-Ge’si yapıldığını belirten Yumaklı, 100 milli tohum türünde ıslah çalışmalarının sürdüğünü söyledi.
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, tarımsal üretimdeki azalmanın önüne geçmek için araştırma enstitülerinde Ar-Ge çalışmalarının hızlandırıldığını söyledi. İklim değişikliğinin tarımda Ar-Ge çalışmalarını da etkilediğini vurgulayan Yumaklı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) enstitülerince 2025 yılında tarla bitkileri alanında 21 türde 35 çeşit ve dokuz hat; bahçe bitkilerinde ise sekiz türde 25 çeşit tescil ürünün tescil edildiğini açıkladı.
Tarımsal üretim ve özellikle milli tohum çalışmaları hakkında bilgiler veren Bakan Yumaklı şu açıklamaları yaptı:
STRES KOŞULLARINA TOLERANSLI
“Tohum geliştirmeye büyük önem veriyoruz. Bir çeşidin elde edilmesi, klasik ıslah metotlarıyla tarla bitkilerinde 10-15 yıl, bahçe bitkilerinde ise 15-20 yıl sürüyor.
TAGEM enstitülerimizce 2025 yılında 21 türde 35 çeşit ve dokuz hat tescil ettirilerek ülkemiz tarımına kazandırıldı. Arpa, ekmeklik buğday, makarnalık buğday, ayçiçeği, çörekotu, ketencik, kinoa, kuru bezelye, kuru fasulye, mavi ayrık, mürdümük, nohut, pamuk, patates, Rodos otu, tritikale, tütün, yem bezelyesi, yerfıstığı, yulaf, zerdeçal türlerinde geliştirilen bu 42 çeşit, ülkemiz tarımına kazandırılarak çitçilerimizin hizmetine sunuldu.
Islah çalışmaları ile yüksek verim, biyotik ve abiyotik stres koşullarına toleranslı çeşitler geliştirirken, yüksek kalite kriterlerini (enerji değerleri, protein miktarı, yağ oranı vb.) yakalayan çeşitlerin de ıslahı sağlanıyor.
Tarla bitkileri alanında 180’den fazla türde çeşitli Ar-Ge faaliyetleri, yaklaşık 100 türde ıslah çalışmaları yürütülüyor. Yürütülen ıslah faaliyetleri kapsamında 2025 yılı çeşitlerinin de tescil olması ile halihazırda bin 48 ürün milli çeşit listemizde yerini aldı.
FARKLI MEYVE TÜRLERİ ARAŞTIRILIYOR
Bahçe bitkilerinde ise 2025 yılında fındık, üzüm, incir, zeytin, muz, gül, kasımpatı ve karanfilin olduğu sekiz türde 25 çeşit tescil dilidi. Böylece, bahçe bitkileri alanında tescil işlemlerinin başladığı tarihten bugüne kadar 107 türde yaklaşık bin 68 çeşit tescil edilmiş oldu.
Araştırma enstitülerimizde yapılan ıslah çalışmaları ile yerli, yüksek verimli ve kaliteli anaç ve çeşitler ıslah edilerek modern yetiştirme teknikleri geliştiriliyor ve hasat ve hasat sonu muhafaza çalışmalarıyla da ürün kayıpları en aza indirilerek tarımsal hasılanın artması hedefleniyor.
İklim değişikliği koşulları dikkate alındığında, kuraklık, tuzluluk, düşük sıcaklık, aşırı yağışlar, su baskınları vb. gibi olumsuz çevre koşulları ile hastalık ve zararlıların sebep olduğu tarımsal üretimdeki azalmanın çözümüne yönelik olarak araştırma enstitülerimizce farklı meyve türlerinde AR-GE çalışmaları yapılıyor.”
350 BİN TON SERTİFİKALI TOHUM
Bakan Yumaklı, tarla bitkilerinde bu yıl itibarıyla 1.3 milyon ton sertifikalı tohumluk üretiminin yaklaşık 350 bin tonunun TAGEM tarafından geliştirilen çeşitler olduğunu söyledi. Yumaklı, “Ülkemizde üretilen ana ürün gruplarında sertifikalı tohumluk oranlarında TAGEM’e bağlı enstitü müdürlüklerince tescil edilen çeşitlerin payı oldukça yüksek. Buğdayda yüzde 40, arpada yüzde 48, yulafta yüzde 94, mercimekte yüzde 54, nohutta yüzde 70 oranlarıyla ileri seviyedeyiz” diye konuştu.
