Bakan Şimşek: Enflasyon düşmeye devam edecek
Hazine ve Maliye Bakanı ekonomiye ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Bakan Şimşek “Enflasyon düşüyor. Mayıs’ta zirveye çıktı, zirveden bu yana 26 puan enflasyonda düşüş var. Enflasyon düşmeye devam edecek” dedi. Kredi kartlarından alınacak savunma sanayi fonuna ilişkin Şimşek “Kredi kartlarından savunma sanayiye aktarılacak kaynağın amacı ülkemizin caydırıcılığını artırmak. Bunun amacı çok net” dedi.
Bakan Şimşek’in NTV’deki açıklamaları şöyle:
Ben Körfez’le ilgili çok farklı yaklaşım içindeyim. Bunun daha faydalı olacağını düşünüyorum. Oradan doğrudan yatırımlar her zaman için önemli. Burada önemli olan iki tarafın menfaatine tamamlayıcılık ilkesine göre ne yapabiliriz.
Katar’da 250’ye yakın önde gelen üst düzey yöneticileriyle bir araya geldim. Çok önemli görüşmeler yaptım. Gelin siz de parçası olun dedim. Kafalarındaki soru işareti lira. Çok oynak. Oralarda kurlar sabit. Makro finansal istikrarı geliştirdikçe orada muazzam ilgi olacak. Fon fazlaları var.
“ABD HAZİNE BAKANIYLA GÖRÜŞECEĞİM”
IMF-Dünya Bankası toplantıları etkinlikler yapıyor. Oraya gelen liderlerle, politika yapıcıları ve yatırımcılar bir araya geliyor. Çok yoğun birkaç gün geçireceğiz. ABD Hazine Bakanıyla görüşeceğim. Diğer ülkelerden toplantı talep eden bakanlar var. Birçok bankayla bir araya geleceğiz. Türkiye ekonomisini anlatıyoruz, bizim büyük paydaşlarımız. İlişkileri sürekli sıcak tutuyoruz. Çok ciddi fon akışları var. Yoğun diyalogları devam ettireceğiz. Tüm yatırım bankalarının etkinliklerine katılacağız. Günde 15’e yaklaşan toplantılarımız olacak. 5-6 günümüz ABD’de geçecek.
CARİ AÇIKTAKİ DÜŞÜŞ
Cari açık Türkiye’nin yumuşak karnı. Geçen sene program öncesinde cari açık çok yüksekti. O dönemin konjonktüründe milli gelirin oranına göre yüzde 6 görüyordu piyasa. Biz de bunu ilk yılımızda yüzde 3’e indirebilir miyiz diye iddialı hedef koyduk. Gelinen noktada cari açık yüzde 1’in altına geriledi. Bölgemizdeki çatışmalar olmasaydı büyük ihtimalle cari açık muhtemelen dengede olurdu. Cari açığı kalıcı şekilde yüzde 2.5 veya 2’nin altına çekmek istiyoruz. Türkiye’nin dış kırılganlığını kalıcı şekilde çözmek istiyoruz. Aralık ayında özellikle sanayi bakanlığı liderliğinde 284 ürün belirledik. Türkiye’nin dış ticaret açığının yarısından fazlasını ifade ediyor. 10 yıl vadeli 2 yıl geri ödemesiz krediyle dünyadan ve Türkiye’den bu işleri yapabilecek firmaları davet ettik. Bunların önümüzdeki birkaç yıl içinde üretime ilişkin yatırımları çekmek istiyoruz.
Yeşil dönüşüm o kadar kritik ki. Enerji Bakanıyla yakın çalışıyoruz, yenilebilir enerjide 10 bin megawatta çıkarsak yıllık doğal gaz faturamızı 1.5-2 milyar dolar azaltacak. Her sene ilave geldikçe 5 yılda 10 milyar doları aşarız. Dolayısıyla bunlar kalıcı olarak cari açığı aşağı çekecek. Cari açık öngördüğümüzden çok daha iyi gitti. Cari fazlayı konuşuyor olacağız. Devletin yönlendirdiği desteklediği yapısal dönüşüm var sanayide. Eleştiriyorlar bizi, vergi dışında bir şey bilmiyorlar diye.
“ENFLASYON DÜŞÜYOR”
Enflasyon düşüyor. Mayıs’ta zirveye çıktı, zirveden bu yana 26 puan enflasyonda düşüş var. Enflasyon düşmeye devam edecek. Daha hızlı tempoda enflasyonu düşürmeyi arzularız. Temel mallara baktığımızda enflasyon yüzde 28’e düştü. Tüm malları baz alırsanız enflasyon yüzde 40’a düşmüş. Hizmet enflasyonu yüksek. Hizmet enflasyonu arzuladığımız hızda düşüyor mu? Hizmet enflasyonu tüm dünyada atalet içeriyor. Kiralarda yüzde 25 sınır getirilmiş. Kira artışındaki üst limiti kaldırdık. Yenilenen tüm kira sözleşmeleri son yıllardaki enflasyon farkını yansıtmaya çalışıyorlar. Enflasyonu düşürmek hiç kolay değil. 70-80-90’lı yıllarda enflasyonu düşüreceğiz diye sayısız hükümet iktidara gelmiş. Kolay kolay enflasyon indirilememiş. Türkiye’de 40-50 yıldır kronik 2-3 haneli enflasyon durumu var. 1970’li yıllardan beri 56 ülkede 100 enflasyon şoku incelenmiş. Şok öncesine enflasyon dönüşü ne kadar sürer denmiş, 3,6 yıl sürmüş. Enflasyondaki düşüş demek fiyat artışlarının yavaşlaması demek. 100 liralık malın fiyatı 165 liraya çıktı. Dolayısıyla enflasyondaki düşüşle fiyat düşüşü çıkarılmaması lazım. 1-2 puan aşağıda yukarıda olabilir. Kredibilitemizi hedeflerimize yakınsayarak artıracağız. Enflasyonda eninde sonunda hedeflerimizi tutturacağız, tutturmak için ne gerekiyorsa yapmaya devam edeceğiz.
“KİRA ARTIŞLARI BİR YIL SONRA NORMALLEŞMİŞ OLACAK”
Yenilenen sözleşmeler baz alınıyor. Sözleşmeler kurallara aykırı şekilde baz alan sözleşmeler var. Kira artışlarının enflasyona etkisi bir yıl sonra normalleşmiş olacak. Bunlar bir yıl sonra denklemden çıkacak. Konut arzını artırıyoruz. Deprem bölgesinde 200 bin konut teslim edilmiş olacak. 320 binin üzerinde ihalesi yapılmış konut var. O bölgelerde hiç mi etkisi olmayacak? Konut arzını artırmaya devam edeceğiz. Gıda arzını artırmak. Tüketiciye, lojistiğine yatırım yapmamız lazım. Yeşil dönüşüm en önemli öncelik. Körfez’de yeşil dönüşüme inanılmaz bir rağbet var, iştah çok büyük.
Depremin yaralarını sarmayı hükümetimiz önceliklendirmiş. Geçen sene bütçe açığı yüzde 5,2’ydi. 3.6 puanı deprem harcama kaynaklıydı. Bu ülke yüzde 9,8’lik açığı kaldıramaz. Bunu parasallaştırırsanız enflasyon kontrolden çıkar. Seçim öncesi herkes EYT’yi gündem maddesi haline getirmiş. EYT’nin milli gelire etkisi yüzde 2. Bunu çıkarırsanız bütçe açığı kalmıyor.
Kayıt dışılıkla mücadelede bakanlık inanılmaz enstrümanı devreye aldı. Yönetilen yönlendirilen diye fiyatlar var. Bütçeyi çok rahat sübvansiyonları hızlı şekilde azaltabiliriz. Kamu fiyatları üzerinden enflasyonu artıracağı için hedeflenen enflasyon oranında artış yaptık. Büyümede yavaşlama devam etse yüzde 3 civarı açığı yakalamak için elimizden geleni yapacağız.
“ÖZELLEŞTİRME İDARESİ KAMU ARAÇLARINI SATACAK”
Özelleştirme idaresi yakında kamu araçlarının satışına başlayacak. 1000 civarı araç özelleştirmeye devredildi. Nasıl satacaklar teknik bir detay. Gelir konusunda adımlar atmaya devam edeceğiz, mali disiplin konusunda kafamızda zerre tereddüt yok. Kamuda zaruri kiralamalar dışında izin vermiyoruz, kiralamalar %15 geriledi.
“REZERV ARTIŞI 100 MİLYAR DOLARIN ÜZERİNDE”
SWAP hariç net rezerv artışı 100 milyar doların üzerinde. Risk priminin 200’ün altında olması lazım ama bunu sağlayacağız, biraz sabır. KKM 59 haftadır kesintisiz düşüyor. Türkiye’nin kredi notu 5 kez artırıldı bu sene. Gri listeden çıktık, program çalışıyor.
“KREDİ KARTLARINDAN SAVUNMA SANAYİNE AKTARILACAK PAY”
Ülkemizin caydırıcılık gücünü artırmak dışında hiçbir seçeneği yok. Bölgemizde bir ateş var, savaşlar var. Sıkıntılı bir mahalledeyiz. Kredi kartlarından savunma sanayiye aktarılacak kaynağın amacı ülkemizin caydırıcılığını artırmak. Bunun amacı çok net. Türkiye savunma sanayinde atılım içinde. 2000’li yılların başında savunma sanayi çok cüzi. Türkiye ihtiyaçlarının yüzde 80’inden fazlasını dışarıdan tedarik ediyor. Bugün tamamen terse dönmüş. 3500 firmamız savunma sanayine ekipman üretiyor. Çelik kubbe inşa edilecek. Ülkeyi koruyacak hava savunma sistemi kurulacak. Bunlar pahalı sistemler. 5. nesil uçağa uzun süredir para yatırıyoruz. Ürettik, uçuşlara başladı. Motor geliştirilmesi lazım. 1000’in üzerinde proje var. Bu kaynak gerektiriyor. İlave kaynak talebi oluştu. Savunma sanayisinde ilave kaynak talebi oluştuğunda savunma sanayisine destek vermekle birlikte bütçenin deprem yaralarını sarmakla meşgul olduğunu belirttik. Savunma sanayinin kaynak ihtiyacı var. Biz dedik ki enflasyonla mücadele ederken enflasyonu artıracak vergi artışlarından uzak duralım. İşlem bazlı ücretlere yönelindi. Tartışılan hususlar var, yüce meclise bağlı. Savunma sanayi fonu var kaynak buraya gidecek. Bu paket tamamen savunma sanayi fonuna kaynak sağlamak için hazırlanmış. Şu ana kadar depreme 2,5 trilyon lira kaynak aktarmış olacağız. Bu konuda milletimizin hiçbir endişesi olmasın. Etrafımızda savaş var, ülkeyi korumamız lazım. Bunu alıp başka mecralara çekmek siyaseten yakışmıyor. Eleştirilere kulaklarımızı asla tıkayamayız. Bütçe ihtiyaçları için hazırlanmış tedbir paketi değildir. İlkesel olarak bütçe dışı fonları doğru bulmuyorum. Bazı fonlar ihtiyaç.
“İSTİHDAM BİZİM İÇİN ÇOK ÖNEMLİ”
Türkiye ekonomisinde yavaşlama var ama iddia edildiği gibi daralma yok. Yüzde 77’sinde henüz iddia edildiği gibi bırakın daralmayı iddia edildiği gibi yavaşlama yok. Ekonomi istihdam yaratmaya devam ediyor. İşsizlik yüzde 8.5 olmuş durumda. Türkiye ekonomisi 1 yılda 1.1 milyon kişiye istihdam sağlamıştır. Yumuşak bir şekilde enflasyonu düşürmeye çalışıyoruz. İstihdam bizim için çok önemli. Bizim için öncelik kalıcı bir şekilde büyümek.